Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD): nieuwe eisen voor jouw duurzaamheidsrapportage

De maatregelen vanuit de Nederlandse overheid en de EU liegen er niet om. Er is en komt veel nieuwe wet- en regelgeving om klimaatverandering tegen te gaan en in 2050 een volledig circulaire economie te realiseren. Zo ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze richtlijn is een vervolg op de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) die bedrijven van een bepaalde grootte al verplichtte om te rapporteren over hun duurzaamheidsinformatie. De CSRD breidt de NFRD uit door meer bedrijven te verplichten te rapporteren en nieuwe regels op te stellen over de duurzaamheidsrapportages. Lees snel verder voor meer informatie over de CSRD. 

In dit artikel:

• Wat is CSRD en waarom is deze richtlijn opgesteld?
• Hoe voldoe je aan de verplichtingen in de Corporate Sustainability Reporting Directive?
• Voor wie geldt de Corporate Sustainability Reporting Directive?
• Uitzonderingen 

Corporate Sustainability Reporting Directive: wat en waarom?

Wat? Nieuwe regelgeving om meer inzicht te krijgen in de duurzaamheidsprestaties van bedrijven

De CSRD of Corporate Sustainability Reporting Directive is een Europese richtlijn die bedrijven van een bepaalde grootte verplicht maakt om te rapporteren over de sociale en ecologische impact van hun activiteiten. Hiermee volgt de CSRD de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) op. 

Het doel is dat burgers, investeerders, maatschappelijke organisaties en andere stakeholders meer inzicht krijgen in hoe een bedrijf presteert op het gebied van Environment, Social and Governance (ESG) door:

• het vergroten van transparantie over de impact van een bedrijf op het klimaat, de mensheid en leefomgeving;
• duurzaamheidsbeheer uit te breiden naar meer gebieden;
• bedrijven te stimuleren om hun duurzaamheidsbeleid te verbeteren.
  
  

Waarom? Duurzaamheidsrapportage is essentieel voor een circulaire economie

De EU, en daarmee Nederland, heeft de ambitie om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben gerealiseerd(zie de Europese Green Deal en Rijksbreed programma Circulaire Economie). Om deze transitie te monitoren is er informatie en data nodig op het gebied van duurzaamheidsprestaties van bedrijven. Transparantie is daarom een onmisbaar element in het behalen van een circulaire economie. Hier helpt de CSRD bij door regels op te stellen op het gebied van het delen van duurzaamheidsinformatie voor bedrijven en meer bedrijven te verplichten hieraan te voldoen.

De verplichtingen van de CSRD zorgen er ook voor dat investeerders en andere stakeholders worden voorzien van relevante informatie die ze nodig hebben om een afweging te maken van de risico’s die beleggingen meebrengen als gevolg van klimaatverandering en andere duurzaamheidsproblemen. Daarnaast zorgt de CSRD voor meer transparantie op het gebied van de impact die bedrijven hebben op milieu en sociaal vlak. Als laatste is er ook een economisch voordeel voor bedrijven, omdat over de langere tijd de kosten van het rapporteren zullen dalen als gevolg van het gelijkmaken van de regels op het gebied van duurzaamheidsinformatie.  

Hoe voldoe je aan de verplichtingen in de Corporate Sustainability Reporting Directive?

Om aan de CSRD-richtlijn te voldoen moet je rapporteren over de impact van je bedrijf op een aantal ESG-gebieden – niet alleen op het gebied van duurzaamheid. De European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) is bezig met het opstellen van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Deze bestaan uit cross-cutting en topical standards. In de cross-cutting standards is bepaald aan welke eisen elk bedrijf moet voldoen volgens de CSRD en hoe ze dit moeten uitvoeren. Over welke topical standards bedrijven moeten rapporteren is afhankelijk van welke relevant zijn voor het bedrijf. Dit wordt bepaald door een dubbele materialiteitsanalyse die ieder bedrijf moet uitvoeren. Hoe deze uitgevoerd moet worden staat in de cross-cutting standards.

Een dubbele materialiteitsanalyse houdt in dat je als bedrijf identificeert wat de belangrijkste thema’s zijn. Het dubbele betekent dat je een inside-out perspectief (het effect van het bedrijf op het klimaat) en een outside-in perspectief (het effect van het klimaat op het bedrijf) moet hanteren bij het vaststellen van de materiële onderwerpen. Zie dit blog voor meer informatie over de dubbele materialiteitsanalyse onder de CSRD.

Wanneer je de belangrijkste thema’s voor jouw bedrijf hebt geïdentificeerd met de dubbele materialiteitsanalyse moet je hierop rapporteren aan de hand van de topical standards (standaarden per thema in onderstaand diagram) die ieder weer eigen metrieken en doelen hebben. Deze bestaan uit de volgende:

Bron: PwC

De verwachting is dat de laatste versie van de ESRS in het tweede kwartaal van 2023 gepubliceerd zullen worden.

Tip

Door samen te werken met Seenons krijg je inzicht in je afvalstromen waardoor je gemakkelijk bovenstaande informatie kan monitoren. Benieuwd naar de mogelijkheden? Ontdek hier meer.

Naast de dubbele materialiteitsanalyse en rapportage over materiële onderwerpen moet de rapportage digitaal beschikbaar zijn. Verder geldt er een controleverplichting: je moet het CSRD-verslag laten auditen door een externe partij. 

Kort samengevat:

• In de cross-cutting standards van de ESRS staat dat je als bedrijf onder de CSRD een dubbele materialiteitsanalyse moet uitvoeren, en hoe dat moet;
• Wanneer je door middel van de dubbele materialiteitsanalyse hebt bepaald welke aspecten belangrijk zijn voor jouw bedrijf rapporteer je hierop aan de hand van de topical standards van de ESRS; 
• De rapportage moet digitaal beschikbaar zijn
• De rapportage moet gecontroleerd worden door een externe partij

Voor wie geldt de Corporate Sustainability Reporting Directive?

De CSRD geldt nog niet meteen voor elk bedrijf in Europa, maar wordt gefaseerd ingevoerd voor bedrijven van verschillende grootte (zie hieronder).

📅 Vanaf wanneer: 

De CSRD is sinds 5 januari 2023 in werking getreden, maar bedrijven moeten er in verschillende fases aan voldoen – afhankelijk van de grootte van je bedrijf.

Fase 1 - vanaf 1 januari 2024

Grote, beursgenoteerde bedrijven die onder de NFRD vielen, moeten in 2025 rapporteren over het financiële jaar 2024, en elk opvolgend jaar daarna. Om precies te zijn, gaat het om bedrijven die aan minstens 2 van deze 3 voorwaarden voldoen:

• ≥ 500 FTE in dienst hebben, 
• ≥ €40 miljoen omzet, 
• ≥ €20 miljoen balanstotaal. 

Fase 2 - vanaf 1 januari 2025

Ondernemingen van 250 tot 500 FTE die beursgenoteerd zijn moeten in 2026 rapporteren over het jaar financiële 2025, en elk opvolgend jaar daarna. Om precies te zijn, gaat het om bedrijven die aan minstens 2 van deze 3 voorwaarden voldoen:

• ≥ 250 FTE in dienst hebben, 
• ≥ €40 miljoen omzet, 
• ≥ €20 miljoen balanstotaal. 

Fase 3 - vanaf 1 januari 2026

Beursgenoteerde MKB-bedrijven, kleine kredietinstellingen en verzekeringsmaatschappijen moeten in 2027 rapporteren over het jaar financiële 2026, en elk opvolgend jaar daarna. Om precies te zijn, gaat het om bedrijven die aan minstens 2 van deze 3 voorwaarden voldoen:

• ≥ 10 FTE
• ≥ €700 duizend omzet
• ≥ €350 duizend balanstotaal 

Fase 4 - vanaf 1 januari 2028

Non-EU moederondernemingen met locaties in de EU moeten in 2029 rapporteren over het jaar financiële 2028, en elk opvolgend jaar daarna. Om precies te zijn, gaat het om non-EU moederondernemingen met EU-gevestigde grote, middelgrote en kleine dochterondernemingen en grote bijkantoren (branche). Om precies te zijn, gaat het om bedrijven die aan beide voorwaarden voldoen:

1. ≥ €150 miljoen omzet in de EU
2. ≥ 1 dochteronderneming of branche in de EU

Tip 

Ook bedrijven die al eerder onder de maatregelen (NFRD-doelgroep) vielen moeten aanpassen. De nieuwe regels zijn namelijk strenger. Kijk daarom kritisch naar de huidige rapportageprocessen binnen je bedrijf en pas deze aan op de hogere informatievereisten op basis van je dubbele materialiteitsanalyse. 

Uitzonderingen

• Vanwege de verwachte complexiteit om duurzaamheidsinformatie te achterhalen uit de waardeketen, kunnen ondernemingen de eerste drie jaar beroep doen op een uitzonderingsregel. Meer informatie over deze regel vind je hier
• Bedrijven die wel beursgenoteerd zijn, maar heel klein zijn, oftewel micro-organisaties, zijn uitgesloten van de verplichting tot rapporteren van duurzaamheidsinformatie. Een micro-organisatie voldoet aan minimaal twee van deze drie criteria:
  • < 10 werknemers gemiddeld per jaar
  • < €350.000 balanstotaal
  • < €700.000 omzet

Laatste tip!

Begin vroeg aan de voorbereiding voor CSRD. Dit vereist veel voorbereidend werk zoals het opstellen van processen voor dataverzameling, het verzamelen van data en het ontwikkelen van het rapportageproces. Daarnaast is het een leercurve: je leert naarmate je vordert. Dus hoe eerder je begint, hoe eerder je kan beginnen met leren en verbeteren van het proces. 

Aan de slag met afval- en duurzaamheidswetgeving?

De meest up-to-date informatie over de CSRD vind je op de website van de Europese Unie