Een schonere stad met Zero Emissie Stadslogistiek (ZES)

Wist je dat circa ¼ van de totale broeikasgasuitstoot in Nederland van het verkeer komt? Dit zorgt voor veel negatieve effecten op het milieu en op de gezondheid van de mens. Doorgaan op deze manier is een onmogelijk optie en er moet nu actie worden ondernomen om de uitstoot te reduceren. Verschillende partijen hebben daarom de handen ineen geslagen voor de invoer van Zero Emissie Stadslogistiek (ZES). Dit heeft ook gevolgen voor de logistiek rondom afval. Wat houdt dit precies in? We leggen het in deze blog graag uit!

In dit artikel:

• Het invoeren van ZES: een must voor mens en milieu
• Wat houdt zero emissie stadslogistiek (ZES) in?
• Voor wie en wanneer gaat de nieuwe wetgeving gelden?
• Tips 
• Uitzonderingen

Het invoeren van ZES: een must voor de gezondheid van mens en milieu
Dat het verkeer zorgt voor zo’n 25% van de totale broeikasgasuitstoot in Nederland heeft alle negatieve gevolgen voor mens en milieu van dien. Denk aan economische schade, maar ook beïnvloed luchtvervuiling de menselijke gezondheid en kan het leiden tot luchtwegklachten en longkankersterfte.

“Alle zero-emissiezones bij elkaar kunnen zorgen voor een CO2-reductie van 1,0 megaton per jaar”

Om al deze negatieve effecten van wegverkeer tegen te gaan is de invoering van de ZES noodzakelijk. Dit moet zorgen voor duurzame en efficiënte stadslogistiek met als doel om de gezondheid, bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en economische vitaliteit in steden te verbeteren en klimaatverandering te beperken. 

Maar, wat houdt Zero Emissie Stadslogistiek dan precies in?

Vanwege de toenemende druk op het klimaat is door de Nederlandse overheid in 2019 het Klimaatakkoord aangenomen: een pakket maatregelen en afspraken om de uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 met 50% te verminderen ten opzichte van 1990 (zie Rijksbreed programma Circulaire Economie en de Europese Green Deal). In dit Klimaatakkoord is onder andere vastgesteld dat 30 tot 40 gemeenten een zero-emissiezone moeten handhaven in 2025. 

Een zero-emissiezone houdt in dat er in dat gebied alleen nog maar volledig uitstootvrije bestelbussen en vrachtwagens mogen rijden, waardoor er geen schadelijke uitlaatgassen, zoals benzine of diesel, worden uitgestoten. In plaats daarvan moeten de wagens zero-emissie zijn, dus bijvoorbeeld elektrisch of op waterstof rijden. Zo wordt het streven om in 2025 zo veel mogelijk zero emissie stadslogistiek te hebben gerealiseerd. 

Let op! Een zero-emissiezone is iets anders dan een milieuzone. Een milieuzone is een zone die verboden is voor vervuilende dieselvoertuigen. De zones zijn ingevoerd om de luchtkwaliteit te verbeteren. Een zero-emissiezone is een zone die verboden is voor alle brandstofvoertuigen. Deze zones zijn primair bedoeld om de CO2-uitstoot te verminderen (maar uiteraard ook goed voor luchtkwaliteit en geluidsoverlast).

Om partijen te binden aan de ZES-afspraken is in 2021 de Uitvoeringsagenda Stadslogistiek getekend door gemeenten, partijen uit de vervoerssector en staatssecretaris van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat). 

Voor wie en wanneer gaat de nieuwe regelgeving gelden? 📅

De wetgeving geldt voor bedrijven die bestelbussen en vrachtwagens hebben rijden in steden waar een zero emissie zone is/wordt aangekondigd. Vanaf 1 januari 2025 voeren verschillende steden binnen Nederland een zero emissie zone in. Plannen voor een zero emissie zone moeten gemeenten minimaal 4 jaar van tevoren aankondigen.

Er zijn tot nu toe 29 gemeenten die de ambitie of het besluit hebben genomen om een zero emissie zone te introduceren. Zie hieronder de tabel met gemeenten tot en met 5 juli 2023.

Bron: Zero Emissie Stadslogistiek

Een gedetailleerde kaart met gebieden binnen de gemeenten waar de zero emissie zone gaat gelden vind je hier.

Tips om aan de ZES regels te voldoen ✅

• Heb je een bedrijf in afvaltransport en/of ben je ondernemer die bestelauto's heeft rondrijden? Dan kan je tussen 2021 en 2025 in aanmerking komen voor een subsidie. Zie deze pagina voor meer informatie over subsidies, fiscale regelingen en leningen tegen lage rente
• Check hier of jouw bestelauto vanaf 2025 nog de stad in mag
• Kijk hier voor een stappenplan voor elektrisch rijden
• Voor meer informatie geplaatst door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland kun je dit artikel raadplegen

Uitzonderingen op de ZES wetgeving

Er zijn enkele uitzonderingen op de ZES wetgeving. Zo gelden er tot en met 2030 overgangsregelingen, vrijstellingen en ontheffingen voor bepaalde voertuigcategorieën:

• Zie voor overgangsregelingen deze pagina
• Zie voor vrijstellingen en ontheffingen deze pagina

Meer weten over nieuwe afvalwetgeving?

overzicht van alle wetgeving over afval voor 2023-2024 

Bronvermelding:

Rijksoverheid